حضرت امام سجّاد علیه السلام به فقراء و نیازمندان توجه ویژه ای داشتند و همیشه با بهترین حالت از نیازمندان و فقراء استقبال می فرمودند. به گونه ای که هرگاه فقیری به حضرت مراجعه می کرد، ایشان می فرمودند:
«مَرْحَباً بِمَنْ یَحْمِلُ لِی زَادِی إِلَی اَلْآخِرَةِ.»(۱)
آفرین به کسی که توشه مرا به سوی آخرت حمل می کند.
از این رو به تبع پدر و جدّ خویش، حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام ، سیره آن حضرت این بود که در تاریکی شب، انبانی که در آن دینار و درهم بود، به پشت خود می گرفتند، و گاهی خوراک یا هیزم نیز بر می داشتند، و به خانهٔ فقرا می بردند. و بدون آن که شناخته شوند، در خانه را می زدند و به کسی که در را می گشود، مرحمت می فرمودند. در حالی که چهره خود را پوشانده بودند. و هنگامی که آن حضرت به شهادت رسیدند، فقرا دیدند که دیگر آن شخص ناشناس، درب خانه آن ها را نمی کوبد، و از آن کمک ها و عنایت ها خبری نیست. به همین خاطر دریافتند که آن مرد، حضرت امام علیّ بن الحسین علیهما السلام بوده است .
«وَ لَمَّا وُضِعَ علیه السلام عَلَی الْمُغْتَسَلِ نَظَرُوا إِلَی ظَهْرِهِ وَ عَلَیْهِ مِثْلُ رُکَبِ الْإِبِلِ مِمَّا کَانَ یَحْمِلُ عَلَی ظَهْرِهِ إِلَی مَنَازِلِ الْفُقَرَاءِ وَ الْمَسَاکِینِ.»(۲)
و زمانی که بدن حضرت را برای غسل دادن روی مغتسل گذاشتند، اثر آن چیزهائی را که بر دوش قرارا می داند تا به خانه تهی دستان و بیچارگان ببرند را بر پشت آن حضرت دیدند، که مانند زانوی شتر پینه بسته بود.
خاتم المحدثین مرحوم آیت الله حاج شیخ عبّاس قمی قدس سره از ابن عایشه نقل کرده است: هنگامی که حضرت امام سجّاد علیه السلام به شهادت رسیدند، مردم مدینه می گفتند:
«از وقتی که علیّ بن الحسین علیهما السلام از دنیا رفته، صدقه پنهانی از میان رفته است.»(۳)
۱- . کشف الغمة، ج۲، ص ۷۷ .
۲- . بحارالانوار، ج۴۶، ص ۶۲٫
۳- . ترجمه انوار البهیه، ص۱۵۶ .
