مسئولیت های اجتماعی امام سجاد در عرصه فرهنگی مسئولیت های اجتماعی امام سجاد در عرصه سیاسی مسئولیت های اجتماعی امام سجاد در عرصه اجتماعی شخصیت بخشی به کنیزان و غلامان داستانی شگفت از صبر امام سجاد سنگی که امام سجاد به یکی از یاران دادند اهتمام امام سجاد علیه السلام به تأمین زندگانی فقراء حالات امام سجاد علیه السلام در زمانی که حج به جا می آوردند
آنگاه به من فرمود : به زودی مسلمانان بر شما غلبه میکنند و تو به آسانی به فرزندم حسین می رسی و از کسی آسیبی به تو نمی رسد . من از شهر خودم بیرون آمدم و دست هیچ انسانی به من نرسید.
در روایتها و نقلهای متعدد، نامهای گوناگونی برای مادر امام سجاد (ع) بیان شده که میتوان آنها را به دو بخش : نامهای فارسی و عربی تقسیم کرد.
گفتنی است برخی نویسندگان مانند «ابن عماد حنبلی» (م 1089 ه. ق) در کتاب «شذرات الذهب فی اخبار من ذهب» و معاصرانی چون «دکترمحمد بیومیمهران» و به نقل از او، «باقر شریف قرشی»، «عبدالرزاق موسوی» و «احمد فهمی»، محل تولد امام سجاد (ع) را کوفه میدانند. در نتیجه، مرقد مادرش را نیز در این شهر میدانند، ولی برای این سخن خود هیچ دلیلی ندارند.
با این حال، به یقین میتوان گفت وی در سال 31 ه. ق که یزدگرد از دنیا رفت، از نظر سنّی در موقعیت ازدواج بوده و پس از اسارت به امام حسین (ع) بخشیده شده و یا خود، آن حضرت را انتخاب و با وی ازدواج کرده و در سالهای بین 36 تا 38 (به اختلاف اقوال) امام سجاد (ع) را به دنیا آورده است.
از آنجایی که در روایتهای مربوط به حضرت شهربانو سلام الله علیها اسامی ایشان و نیز در زمان ورودشان به مدینه اختلافهایی دیده میشود؛ سعی خواهد شد در این نوشتار بهطور مختصر به این روایتها اشاره کرده و خواهیم کوشید درستترین آنها را برگزیده و مبنای این پژوهش قرار دهیم:
از مجموع کتابهایی که درباره مادر امام سجاد (ع) به نگارش در آمده است، میتوان به سه نظریه دست یافت:الف) گروهی اصل وجود شاهزادهای ایرانی به نام «شهربانو» را در میان خاندان اهل بیت (علیهم السلام) انکار میکنند.ب) گروهی اصل وجود شهربانو را پذیرفتهاند، ولی او را دختر «یزدگرد»، پادشاه ساسانی و شاهزاده نمیدانند.ج) گروهی دیگر شهربانو را دختر شاه ایران میدانند که به اسارت اعراب درآمد و به امامحسین (ع) بخشیده شد.